بلوط ایرانی
درخت "بلوط برانتی" یا "بلوط ایرانی" یکی از گونه های جنس بلوط و بومی غرب آسیا (شامل ایران، عراق، سوریه و ترکیه) است. این درختان حدود بیش از 50 درصد پوشش جنگلی رشته کوه های زاگرس را در ایران تشکیل می دهند و یکی از مهمترین گونه های درختی در این نواحی می باشند. ایرانی ها از بذر این گیاه در طب سنتی استفاده می کنند. علاوه بر این، از چوب این درختان به عنوان سوخت، زغال چوب و الوار استفاده می شود.
جمعی از مردم و رسانه های منطقه زاگرس، روز هفتم فروردین ماه را به نام «روز پاسداشت جنگل های بلوط» نامگذاری کرده اند. این اقدام به دنبال وخیم شدن وضعیت بلوط های زاگرس به دنبال پدیده «زوال بلوط» و تأثیرات مخرب ریزگردها و سایر عوامل انسانی و طبیعی تهدید کننده درختان بلوط، به منظور جلب حمایت ها و مشارکت های مردمی برای حفظ این منابع صورت گرفته است. در این روز مردم به هواداری از درختان بلوط به دل طبیعت می روند و با نمادها و لباس های محلی و پلاکاردها و امثال آن می کوشند توجه عموم را به این منبع ارزشمند طبیعی کشور جلب کنند.
خصوصیات گیاه:
گونه بلوط ایرانی یا بَرودار، درختی با ارتفاع تا ۱۰ متر، که از شمال غربی تا جنوب شرقی رشته کوه زاگرس وجود دارد و به علت انعطاف پذیری خاص خود نسبت به دیگر گونه ها، توانایی رویش در گونه های مختلف خاک، ارتفاع (از ۴۵۰ متر در گدارلندر مسجد سلیمان گرفته تا ۲۶۰۰ متر از سطح دریا در ارتفاعات لته کال یاسوج) و جهات جغرافیایی را دارد. در مناطق مختلف با نام های گوناگونی چون بلوط ایرانی، برو، شکین، هلوین، بلی، بلو و داربرو نامیده می شود. یکی از ویژگی های بسیار مهم این گونه، که نقش بسیار اساسی در بقای آن داشته قدرت خارق العاده جست زنی آن (به دو صورت پاجوش و ریشه جوش) است.
تکثیر:
تکثیر طبیعی این درخت از طریق کاشته شدن میوه آن صورت می گیرد. جوندگان خانواده سنجاب جهت ذخیره سازی میوه بلوط برای فصل زمستان، آن را در عمق مناسبی دفن می کنند. فراموش کردن جای برخی از این میوه ها توسط سنجاب ها باعث می شود که در بهار سال بعد جوانه بزنند. این جوندگان موجب زایش مداوم جنگل های بلوط هستند. سنجاب ها از روی غریزه مقاوم ترین دانه ها را برای دفن کردن انتخاب می کنند و بنابراین احتمال سالم ماندن میوه در زیر خاک و جوانه زدن آن در سال بعد بالا می رود.
جست زنی (به دو صورت پاجوش و ریشه جوش) نیز از راه های تکثیر در برخی از گونه های بلوط است.
