قارچ شی تاکه
" شی تاکه" یک قارچ نسبتاً تیره رنگ و بسیار معطر و در رده قارچ تکمه ای می باشد.
شی تاکه زندگی خود را با شبکه ای نامرئی از تارهای عنکبوتی شکل کم رنگ که آنها را درون انواع مختلفی از چوب های سخت مرده مثل بلوط، آلش، شاه بلوط یا درخت شی که شی تاکه نامش را از آن گرفته است، آغاز می کند. تارها یا میسلیوم ها به داخل چوب نفوذ کرده و آن را به بافت قارچ تبدیل می کند. زمانی که چوب به اندازه کافی تخریب شد، میوه قارچ تولید می شود. در طبیعت اسپور قارچ هایی که روی چوب ظاهر می شوند، می توانند توسط باد به چوب های دیگر برده شوند و چرخه مجددی را آغاز کنند.
در چین شی تاکه از 110 سال قبل از میلاد مسیح در شکاف توده چوب ها در جنگل های همیشه سبز پرورش داده می شد. گفته می شود که پرورش دهندگان چینی تکنیک های پرورش شی تاکه را به کشاورزان ژاپنی که قارچ را نامگذاری کرده و بعدها گسترش آن را به شرق بردند معرفی کرده اند. شی تاکه می تواند بر روی خاک اره چوب های سخت به خوبی چوب های بریده شده جنگلی رشد یابد. ترکیبی از خاک اره و مواد افزودنی با ارزن سبوس گندم می تواند سه تا چهار برابر قارچ تولید شده توسط سرشاخه ها را طی مدت کمتر از یک دهم مدت تولید کند. همچنین محیط های تحت کنترل امکان کنترل دما، رطوبت نسبی هوا، نور و رطوبت موجود در چوب را برای تولید بیشترین محصول ممکن فراهم می آورد. این پیشرفت ها در تکنولوژی پرورش قارچ در ارتباط با تقاضاهای رو به افزایش مصرف کننده منجر به کاهش قیمت و افزایش دسترسی در کشورهای تولید کننده این قارچ شده است.
مهمترین محاسن تولید شی تاکه روی محیط خاک اره نسبت به سرشاخه ها می تواند عرضه محصول در تمامی دوره سال باشد. مضافاً اینکه افزایش محصول را به دنبال داشته و همچنین دوره پرورش آن را کوتاه می کند. این محاسن همچنین معایبی را نیز به همراه دارد. از جمله اینکه سرمایه گذاری زیادی برای تولید کارگاه های مجهز که باید با محیط های کاملاً استریل کار کنند لازم دارد.
بستر کاشت و روش تهیه:
کنده های توسکا یا بلوط به قطر 10-15 سانتیمتر و به طول 90 سانتیمتر را در بهار یا پائیز بریده و فوراً عمل تلقیح اسپان را در آنها انجام می دهند البته بعضی ازپرورش دهندگان ترجیح می دهند تا کنده های بریده شده را به مدت 1 ماه قبل ازتلقیح در سایه و در هوای آزاد روی هم انبار کرده و بعداً عمل تلقیح را در مقع مناسب انجام دهند. در هر صورت قبل از تلقیح بایستی کنده ها را از وجود هرگونه گلسنگ ،خزه و یا عوامل قارچی هرز پاکسازی نمود.
نوعی دیگر از بستر کاشت مناسب برای این قارچ وجود دارد که به شرح زیر می توان آن را تهیه نمود مقداری خاک اره توسکا یا بلوط و سبوس گندم به نسبت چهار به یک را با هم مخلوط کرده و رطوبت مرطوب را به 60 درصد رسانده و آن را در فشار تقریباً 3 اتمسفر به مدت 5/1-1 ساعت استریل می نمایند. از کاه و کلش غنی شده چاودار نیز به عنوان محیط کشت استریل استفاده می شود.
