کیوی
خاستگاه کیوی به شمال چین بر می گردد، اما امروزه در نواحی جنوبی چین نیز پراکنده شده است. کشور چین یکی از بزرگ‌ترین کشورهای صادر کننده نهال پیوندی این میوه می‌باشد. دربازار جهانی آنرا kiwifruit می گویند اما در شمال آمریکا معمولاً آنرا کیوی می نامند. نام این میوه را از روی کرکهای روی پوست آن که کاملاً شبیه پرهای پرنده ای در نیوزیلند به همین نام است گرفته اند.
خصوصیات ظاهری :
کیوی یک گیاه بالا رونده برگ ریز بوده و تا 7.5 متر رشد می کند. این گیاه دو پایه بوده و در هر گیاه فقط یک نوع از گل نر یا ماده وجود دارد. بنابراین هم گیاه نر و هم گیاه ماده باید کنار هم پرورش داده شوند چرا که تولید بذر نیاز می باشد. گل های کیوی سفید رنگ بوده و هیچگونه شهدی ندارند اما رایعطره خوبی دارند گل ها در پایه نر زودتر از پایه ماده باز می شوند و این یکی از روش های تشخیص گیاه نر می باشد .درختچه کیوی با زنبورها و حشرات گرده افشانی می شود و گرده افشانی برای تولید گل و میوه مورد نیاز است. میوه آن تخم مرغی شکل به اندازه یک تخم مرغ بزرگ بوده و پوست آن قهوه‌ای رنگ کرکدار و گوشت آن سبز کمرنگ است. گوشت داخل آن سبز روشن و دارای ردیفهایی از دانه های خوراکی کوچک وسیاه است.
شرایط محیط رشد:
رشد و پرورش کیوی در محیطی که از لحاظ شن و ماسه سبک، لوم و متوسط باشد بهتر است. قابلیت رشد در شرایط سایه – آفتاب را داشته و سیاه کامل را نمی پسندد. در آب و هوای معتدل رشد می کند. برای گلدهی بیشتر بایستی درخت کیوی را هرس کرد ، که هرس تابستانه سبب تحریک گیاه برای گلدهی بیشتر می شود. کیوی از نظر دشواری در گرده افشانی معروف است چون گلهای آن برای زنبورها جذاب نیستند موفق ترین راه ایجاد جمعیتهای بسیار زیادی از زنبورها را بوجود می آورند که زنبورها به علت رقابت شدید برای تمامی گلهای موجود در مسافت پروازیشان مجبور به استفاده از گلهای کیوی می شوند.
نحوه تکثیر گیاه:
افزایش به وسیله بذر ، قلمه ، پیوند و کشت بافت صورت می گیرد. در افزایش توسط قلمه ، قلمه چوب نیمه سخت آن را اواخر بهار تا اواسط تابستان گرفته و در سیستم مه افشان قرار می دهند. بیش از 99 درصد کشت کیوی دنیا اختصاص به رقم هایوارد دارد که به جهت سهل بودن ریشه‌زایی، بطور عموم تکثیر آن به روش قلمه می‌باشد. از کاشتن آن در نواحی مرتفع به علت سردتر بودن زمستان آنجاها و احتمال یخبندان بهاره بایستی خوداری کرد . تلفات این گیاه مخصوصا طی دوسال اول بعد از کاشت بسیار زیاد است و سرما و یخبندان بی موقع یا بیش از حد متعارف جوانه هایش را میسوزاند و سیاه میکند ، اما جای نگرانی نیست چون در آینده گیاه دوباره روی تنه اصلی جوانه می زند .این گیاه بسته به قوت و مرغوبیت زمین تا شعاع چهارمتر گسترش می یابد لذا بجا است که یک دار بست سیمی نصب کرد و بوته را به روی آن کشید، شاخه های جوان را به داربست می بندند.
