صنوبر قفقازی
صنوبر قفقازی یا همان Nordmann fir درخت کاجی است بزرگ و همیشه سبز از خانواده کاجیان که بومی قفقاز و شمال ترکیه میباشد و در کوههای غرب و شرق دریای سیاه ،گرجستان ، روسیه و شمال ارمنستان نیز دیده میشود.
این درخت در سال 1806 به انگلستان وارد شد و برنده جایزه انجمن سلطنتی باغبانی ، این کشور شد.
نامگذاری این درخت در سالهای 1803 تا 1866 توسط گیاه شناس فنلاندی به نام الکساندر وان نوردمان در ادیسه صورت پذیرفت.
این درخت بلند قد ترین درخت اروپا میباشد و یکی از مهمترین گونه ها برای درخت کریسمس میباشد زیرا شاخ و برگ بسیار زیبایی دارد و برگهای آن زیاد تیز نمیباشند و ماندگاری بالایی دارد.
همچنین درخت زینتی محبوبی به شمار می آید و در پارکها و باغها بسیار دیده میشود.
این صنوبر دارای 2 گونه مجزا میباشد:
•صنوبر قفقازی Abies nordmanniana subsp. nordmanniana. بومی کوه های قفقاز و شمال شرقی ترکیه در عرض البلد 36 درجه و اغلب دارای شاخه هایی کرک دار میباشد.
•صنوبر کاج ترکی Abies nordmanniana subsp. equi-trojani). بومی شمال شرقی ترکیه روبه شرق کوه ایدا در عرض البلد 36 درجه.
این درخت در ارتفاع 2000 متر از سطح دریا رشد می کند جایی با بارش بیش از 1000 میلی متر در سال .
به طور کلی این درخت بومی آب و هوای سرد است.
این درخت به طورمتوسط ارتفاعی در حدود 60 متر دارد و به طور کلی دارای رشدی آهسته می باشد.البته نمونه هایی با ارتفاع 85 متر و یا بیشتر نیز دیده شده است.
تاج صنوبر قفقازی مخروطی باریک ، استوانه ای با انشعاباتی به صورت مارپیچی است .
پوست آن صاف و خاکستری که بعدها خاکستری مایل به قهوه ای به همراه شکافهای عمودی میشود .
جوانه ها تخم مرغی شکل ، قهوه ای مایل به قرمز هستند.
برگهای سوزنی آن 25-20 میلیمتر طول دارند و زمانیکه از بالا دیده شوند در تمام اطراف شاخه پراکنده شدند ولی زمانیکه از سطح زیرین به آنها نگاه شود دو ردیفی به نظر میرسند .
نوک برگ فرو رفته میباشد و هر برگ دارای 150 تا 200 فلس میباشد و هر فلس 2 دانه بالدار دارد که زمان انتشار دانه ها متلاشی میشود.
گلها تک جنسی هستند یعنی یا نر هستند و یا ماده ولی هر 2 جنس بر روی یک درخت دیده میشوند .
گرده افشانی توسط باد صورت می گیرد.
مخروط های نر جوان ، قرمز رنگ هستند . مخروطهای بالغ استوانه ای با 15 سانتیمتر طول ، قهوه ای تیره و رزین دار میباشند .
شرایط محیط ایده آل برای رشد درخت صنوبر قفقازی به شرح زیر می باشد:
نور:بهتر است این درخت در آفتاب کامل قرار گیرد اگر چه می تواند در سایه نیز رشد کند ولی رشد کمتری خواهد داشت.
آبیاری:این درخت به آبیاری متوسط نیازمند است.
دما: دمای بین -3 درجه تا 16 درجه دمای مناسب میباشد .
همانطور که گفته شد این درخت بومی آب و هوای سرد است و در جای گرم و مرطوب رشد خوبی نخواهد داشت .
این درخت میتواند تا دمای -25 درجه را نیز تحمل کند.
بهتر است درخت از بادهای خیلی سرد در امان باشد.
خاک:خاک کمی اسیدی ،خوب زهکشی شده و بارور و مرطوب خاکی مناسب است.
این درخت تحمل آلودگی هوا را ندارد.
صنوبر قفقازی معمولا به هرس نیاز ندارد.
مشگل جدی این درخت را تهدید نمی کند فقط باید مراقب شته ها باشید.
در شرایط آب و هوایی گرم کنه های عنکبوتی میتوانند مشگل ساز شوند.
به طور کلی از چوب این درخت استفاده های متعددی در صنایع چوب و صنایع سلولزی می شود.
چوب این درخت نرم و سفید است و برای ساخت کاغذ مورد استفاده قرار می گیرد.
تکثیر : از طریق کاشت دانه می باشد.
بهتر است این کار در اواخر زمستان صورت گیرد و 20 روز طول می کشد تا جوانه زده شود.
